Wilders liet vrijdag weten dat hij voorlopig zijn campagneactiviteiten stopzet. Dat was vanwege de verijdelde aanslag op de Belgische premier Bart De Wever. Wilders werd ook genoemd als een van de personen die risico zouden lopen.
Geen ‘restdreiging’
Hoewel de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) geen ‘restdreiging’ verwacht, zei Wilders er geen goed gevoel bij te hebben. Hij kondigde aan zijn campagne op te schorten, wat mogelijk ook zou gelden voor deelname aan het RTL-debat.
Andere mogelijkheden, zoals een debat in de beveiligde omgeving van de Tweede Kamer of een live-videoverbinding, zijn besproken met de PVV. Volgens de partij zijn dat ‘geen opties’.
“Onze huidige locatie is goedgekeurd door de NCTV, DKDB en de politie”, zegt RTL Nieuws-hoofdredacteur Ilse Openneer. “Vanuit RTL hebben we alle maatregelen getroffen zodat Geert Wilders deel kan nemen aan het debat.” De uitnodiging voor de PVV blijft dus tot het allerlaatste moment staan.
Politiek verslaggever Frits Wester laat weten dat er nog geen signaal is dat Wilders vanavond wel komt. “De veiligheidsdiensten zeggen dat het veilig is. Maar als Wilders er geen goed gevoel bij heeft, is dat aan hem. We kunnen niet in zijn hoofd kruipen.”
D66 als vervanger
Als Wilders inderdaad niet komt, dan mag de volgende partij in de Peilingwijzer van 2 oktober deelnemen: D66. De andere drie aanwezigen zijn lijsttrekkers Henri Bontenbal (CDA), Dilan Yeşilgöz (VVD) en Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA).
“We hebben vanaf het begin aangegeven dat we een debat met vier lijsttrekkers willen organiseren”, zegt Openneer. “Juist om onze kijker goed te informeren over de keuze die voorligt op 29 oktober.”
Niet scoren, geen fouten
Frits Wester: “Een deel van zijn achterban zal het jammer vinden als hij niet komt opdagen, en een ander deel zal het sneu vinden voor hem.” Of zijn afwezigheid invloed heeft op het aantal zetels? Wester denkt van niet. “Mensen die niet op de PVV stemmen, gaan hierom niet opeens op de PVV stemmen. En hij zal er ook geen stemmen door verliezen. Als je niet meedoet, kun je niet scoren — maar je kunt ook geen fouten maken.”
RTL organiseert twee debatten: vanavond en op 19 oktober. Het tweede debat gaat tussen Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA), Henri Bontenbal (CDA), Dilan Yeşilgöz (VVD), Rob Jetten (D66), Joost Eerdmans (JA21) en Jimmy Dijk (SP).
Voor dat tweede debat had de PVV al eerder afgezegd, waardoor de SP is uitgenodigd. “Mocht Wilders meer duidelijkheid hebben en zijn campagne weer oppakken, is hij welkom bij het tweede debat”, aldus Wester.
Peilingen lijken allesbepalend in campagnetijd. Maar hoe werken ze precies? En waarom verschillen ze soms zo van de uitslag? Politiek verslaggever Marieke van de Zilver legt het uit.
