·Aangepast:
RTL
Een opmerkelijke ontdekking van een groep internationale wetenschappers: twee gewonde Amerikaanse ribkwallen kunnen samensmelten tot één gezonde kwal. Een ontdekking die ook voor mensen van belang kan zijn. “Misschien kunnen we hieruit leren hoe we afstotingsreacties kunnen voorkomen.”
De Amerikaanse ribkwal, voor het eerst in 2006 in Nederland waargenomen, spoelt soms aan op het strand als een “hoopje snot,” maar is ook tijdens het duiken en snorkelen te zien. “Ze geven zelfs blauw licht in het water,” vertelt Lodewijk van Walraven van het Wageningen Marine Research Instituut.
Hij vindt de ontdekking verrassend: “Ik had nog nooit gehoord dat dit bij kwallen kon. De onderzoekers hebben twee kwallen in stukjes gesneden en tegen elkaar gelegd, waarna ze volledig versmolten. Het lijkt me goed mogelijk dat dit ook in de natuur gebeurt.”
Van Walraven legt uit dat de ribkwal bijzonder is vanwege zijn vermogen om zichzelf te herstellen. “Kwallen kunnen zich herstellen van verwondingen, wat waarschijnlijk de reden is dat ze ook met elkaar kunnen versmelten.”
Fascinerende dieren
Auke-Florian Hiemstra, bioloog bij Naturalis, benadrukt hoe bijzonder kwallen zijn. “Kwallen kunnen zich op manieren herstellen die we bij weinig andere dieren zien. Het doet denken aan zeesterren en salamanders, die hun lichaamsdelen laten aangroeien. Maar kwallen tillen dit naar een ander niveau.”
Hij vergelijkt het proces van samensmelting met de hengelvis, waarbij het mannetje letterlijk samen met het vrouwtje versmelt. “Bij hengelvissen blijft er van het mannetje vaak niet veel meer over dan een spermaproducerend orgaan. Maar bij kwallen gaat het om het volledig delen van weefsels, wat echt uniek is.”
Rol in het ecosysteem
Ribkwallen, zoals de Amerikaanse soort, spelen een belangrijke rol in het zeewater. “Ze eten dierlijk plankton en zijn zelf voedsel voor andere zeedieren,” zegt Van Walraven. “In Nederland zie je ze soms tijdens het duiken, en jonge vissen zwemmen vaak in de buurt van kwallen om te voorkomen dat ze worden opgegeten door andere roofvissen.”
Kan bijdragen aan de wetenschap
De ontdekking kan grote wetenschappelijke gevolgen hebben. Van Walraven legt uit dat dit nieuwe inzicht kan bijdragen aan medisch onderzoek, vooral op het gebied van orgaantransplantaties. “Kwallen hebben geen systeem om weefsel van een ander dier te herkennen en af te stoten, wat een probleem is bij mensen. Misschien kunnen we hieruit leren hoe we afstotingsreacties kunnen voorkomen.”
