In het geval van Italië was de 75-jarige moeder het zat. Haar zoons hielpen niet mee met het huishouden en betaalden ook geen huur, schrijft de lokale krant La Provincia Pavese. Ze stapte naar de rechter en kreeg gelijk. Haar kinderen hebben nog een kleine twee maanden om te vertrekken.
In Nederland heeft in 2018 een soortgelijk geval plaatsgevonden. Dat ging om een geschil tussen een vader en zijn zoon van eind 20 jaar.
Na een geweldsincident tussen de twee, kreeg de vader een huisverbod en moest hij in de garage op een matras slapen. Zijn zoon sliep in het huis.
Geen recht op woning
De vader, de enige huurder van het huis, pikte dit niet langer en stapte naar de rechter. Hij wilde dat zijn zoon het huis verliet. Aangezien de zoon nooit medehuurder was geworden, stelde de rechter de vader in het gelijk.
“Als er in Nederland mensen in jouw woning wonen die niet, net als jij, de eigenaar of huurder zijn, is dat grond om hen eruit te zetten”, zegt hoogleraar huurrecht Justine van Lochem aan de Rijksuniversiteit Groningen. “De reden is dan dat je geen recht of titel hebt op de woning.”
Als er wel sprake is van een afspraak tussen de eigenaar of de huurder van het huis en andere inwonenden, bijvoorbeeld door middel van een huurcontract, dan is het een ander verhaal. “Dan zou het kind in dit geval wel huurrechten hebben, bijvoorbeeld als medehuurder.”
Van Lochem maakt de kanttekening dat de kantonrechter, die onder meer gaat over huurzaken, altijd kijkt naar de omstandigheden van in dit geval de ouder en het kind.
Onder meer kan worden gekeken of het volwassen kind niet op een of andere manier rechten heeft opgebouwd: “Bijvoorbeeld door een toezegging van de ouder: ‘Je mag hier wonen, totdat je een koopwoning hebt gevonden’. Dan moet je een goede reden hebben om die toezegging niet na te komen.”
Wonen steeds langer thuis
Los daarvan, kan je je afvragen of het gezond is om tot zo’n relatief hoge leeftijd bij je ouders te wonen. Het Italiaanse voorbeeld is extreem, vindt cultuursocioloog Carl Rohde. “Al is Italië wel een familiegeoriënteerde cultuur, waarin het normaler is om langer bij je ouders te wonen.”
Rohde ziet daarentegen wel een trend van Nederlandse jongeren die langer bij hun ouders blijven wonen. Volgens de laatste cijfers van het CBS waren Nederlandse jongeren in 2020 gemiddeld 23,7 jaar toen ze het huis uitgingen. In 2017 was dat 23,5 jaar en in 2012 22,8 jaar.
Het zijn in al die jaren de mannen die het langst bij de ouders blijven wonen.
De cultuursocioloog noemt enerzijds ‘een bepaalde gemakszucht’ die kan meespelen, maar stelt ook dat het jongeren niet makkelijk wordt gemaakt door ‘tijdelijke banen en banen die niet goed worden betaald’. “Veel jongeren blijven dan liever nog wat langer in ‘hotel papa en mama’.”
Rohde benadrukt dat als er een gezond motief achter zit, bijvoorbeeld het niet willen opbouwen van schulden, het geen ramp is om een paar jaar langer bij je ouders te wonen. Maar, een extreem geval zoals in Italië, kan haast niet goed zijn, zegt hij. “Ook al zit het in de familiecultuur, dan nog neigt dit naar gemakzucht en ongezond.”
Slecht voor ontwikkeling
Het later uit huis gaan, levert misschien meer geld op, maar of het ook goed is voor de ontwikkeling is de vraag. Uit onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift International Journal of Political Science blijkt dat het veranderen van sociale context een positieve impact kan hebben op de politieke ontwikkeling van jongeren.
Zo werd aangetoond dat de politieke interesse van jongeren, die hier met hun ouders nauwelijks over spraken, bijtrok toen ze in een andere sociale context terechtkwamen. “Je kunt beredeneren dat jongeren die steeds later uit huis gaan en thuis niet met hun ouders over politiek praten, minder geprikkeld worden”, zegt politiek socioloog Katerina Manevska. “Het kan gevolgen hebben voor de verschillen tussen jongeren.”
